ერთწლიანი ძლიერი ზრდის შემდეგ, საქართველოს ეკონომიკური აქტივობა, სავარაუდოდ, შენელდება, მაგრამ 2025 და 2026 წლებში 5-6%-იან ნიშნულზე დარჩება, რაც ნაწილობრივ ასახავს რუსეთის მიერ უკრაინაზე აგრესიის დადებით გავლენას, - ამის შესახებ აღნიშნულია ევროკომისიის მიერ გამოქვეყნებულ ანგარიშში - „ევროპის ეკონომიკური პროგნოზი“.
დოკუმენტის თანახმად, მოსალოდნელია, რომ ზრდა კვლავაც განპირობებული იქნება შიდა მოთხოვნით, განსაკუთრებით კერძო და სამთავრობო მოხმარებით. ინფლაცია დროებით გაიზრდება ხელფასების ზრდისა და მოთხოვნის ზეწოლის შედეგად, სანამ ცენტრალური ბანკის სამიზნე მაჩვენებელს მიუახლოვდება. ამასთან, პროგნოზის თანახმად, სამთავრობო ბიუჯეტის დეფიციტი შეჩერდება და მთავრობის ვალის მშპ-სთან თანაფარდობა კვლავაც შემცირდება.
„ეკონომიკური ზრდა 2024 წელს ძალიან ძლიერი იყო, 9.4%-ი. ზრდის ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორები კერძო და სამთავრობო მოხმარება იყო, რაც სტიმულირებული იყო ხელფასების ძლიერი ზრდით, დასაქმების ზრდით და სწრაფად მზარდი სამომხმარებლო სესხებით. იმავე პერიოდში ინვესტიციები მკვეთრად გაიზარდა, რასაც ხელი შეუწყო ბიზნეს სესხების ზრდამ, საწარმოების კარგმა ფინანსურმა შედეგებმა და სახელმწიფო ინვესტიციების ძლიერმა რაოდენობამ“, - აღნიშნულია დოკუმენტში.
ანგარიშის თანახმად, საქართველო კვლავაც იღებს სარგებლობას გარკვეული მომსახურებისა და სავაჭრო გზების რუსეთიდან გადაადგილებით უკრაინის წინააღმდეგ სრულმასშტაბიანი აგრესიის შემდეგ, რაც ნაწილობრივ ასახავს მნიშვნელოვან შიდა მიგრაციას რუსეთიდან.
„პროგნოზის მიხედვით, ეკონომიკური ზრდა შენელდება 2025 და 2026 წლებში, თუმცა ის სტაბილურად 5-6%-ის ფარგლებში დარჩება. ზრდის მთავარ მამოძრავებელ ფაქტორად კვლავ კერძო მოხმარება იქნება. ასევე პროგნოზირებულია ინვესტიციების ზრდა, განპირობებული დინამიური ბიზნეს სესხებით და ძლიერი სახელმწიფო ინვესტიციებით, თუმცა ბიზნესის ნდობა მნიშვნელოვნად გაუარესდა 2025 წლის პირველ კვარტალში, რაც ასახავს ქვეყანაში არსებულ პოლიტიკურ არეულობას.
წმინდა ექსპორტის წვლილი ზრდაში უარყოფითი დარჩება, თუმცა უფრო დაბალი, ვიდრე 2024 წელს, რადგან მოსალოდნელია, რომ საქონლის იმპორტზე მოთხოვნა, რომელიც გამოწვეულია მაღალი მოხმარებითა და ინვესტიციებით, უფრო ძლიერი იქნება, ვიდრე მზარდი ტურიზმისა და სხვა მომსახურების ექსპორტის დადებითი წვლილი. პროგნოზი უჩვეულოდ მაღალი ხარისხის გაურკვევლობას ექვემდებარება შიდა პოლიტიკურ მოვლენებთან და რეგიონში გეოპოლიტიკური დაძაბულობის მიმდინარეობასთან დაკავშირებით, რამაც შეიძლება უარყოფითად იმოქმედოს ბიზნესისა და მომხმარებელთა განწყობაზე“, - აღნიშნულია დოკუმენტში.
ანგარიშის თანახმად, ეკონომიკური ზრდის მხარდაჭერით, უმუშევრობის დონე მნიშვნელოვნად შემცირდა, კერძოდ, ის 2023 წელს 16.4%-ს შეადგენდა და 2024 წელს - 13.9%-ს. კლება, სავარაუდოდ, 2025 და 2026 წლებშიც გაგრძელდება, თუმცა უფრო ნელი ტემპით.
„დასაქმების მაჩვენებელი 2024 წელს 2.5 პროცენტული პუნქტით გაიზარდა, თუმცა შედარებით დაბალ 47.1%-ზე დარჩა. წინასწარი მონაცემები მიუთითებს ხელფასების ძალიან ძლიერ ზრდაზე, 2024 წელს რეალურ მაჩვენებლებში 15%-ით, რაც რამდენიმე ფაქტორს ასახავს: რუსეთიდან მაღალკვალიფიციური მიგრანტების ხელფასების გავრცელებას, განსაკუთრებით IT სექტორში, ქართული კომპანიების მზაობას, კომპენსირება გაუწიონ ცხოვრების ხარჯების ზრდას, განსაკუთრებით ძირითად ქალაქებში საცხოვრებლის ქირის, ზოგიერთ წარმოების სექტორში მუშახელის დეფიციტისა და 2024 წელს ინფლაციის სწრაფი შემცირების თვალსაზრისით. ხელფასების ზრდა, სავარაუდოდ, მომდევნო წლებში შენელდება, თუმცა პროდუქტიულობის ზრდაზე მაღალი დარჩება“, - აღნიშნულია ანგარიშში.
2024 წელს საშუალო სამომხმარებლო ფასების ინფლაცია 1.1%-მდე შემცირდა დაბალი იმპორტირებული ინფლაციისა და ცენტრალური ბანკის გონივრული მონეტარული პოლიტიკის წყალობით. თუმცა, 2025 წლის პირველ თვეებში ინფლაცია გაიზარდა და აპრილში 3.4%-ს მიაღწია და მოსალოდნელია, რომ 2025 წელს საშუალოდ 4%-ს მიაღწევს. სამომხმარებლო ფასების ზრდის აჩქარება შეიძლება მივაწეროთ ხელფასების ზრდას და ლარის შეზღუდულ გაუფასურებას, ასევე საბაზო ეფექტებით გამოწვეულ გავლენას. რადგან ამ ფაქტორების თანდათანობით შესუსტებაა მოსალოდნელი, ინფლაცია 2026 წელს ცენტრალური ბანკის მიერ დადგენილ 3%-იან მიზნობრივ მაჩვენებელს დაუბრუნდება.
